Przejdź do treści
Click to open menu
Click to close menu
Begin main content

Środki chwastobójcze – jak poprawić ich skuteczność?

Ochrona roślin stanowi bardzo ważny element produkcji roślinnej, bez którego jest niemal niemożliwe uzyskanie zarazem wysokich plonów i plonów dobrej jakości. W zintegrowanej produkcji roślinnej istotną rolę ogrywają środki chwastobójcze, które pozwalają na redukcję stopnia zachwaszczenia plantacji, a tym samym obniżają presję chwastów na danym polu i podnoszą plonowanie roślin. Zdarza się jednak, że zastosowanie herbicydów okazuje się zabiegiem mało efektywnym, gdyż jedynie niewielki procent substancji aktywnej dociera do miejsca przeznaczenia i jest wykorzystywany w procesie ochronnym. 

 

Środki chwastobójcze, od czego zależy ich efektywność?

 

O efektywności działania substancji aktywnych w zastosowanych środkach ochrony roślin decydują, m.in. ilość zastosowanej cieczy użytkowej, jej właściwości fizykochemiczne, jakość wody, warunki atmosferyczne oraz parametry oprysku.

 

środki chwastobojcze

 

Stosowanie środków chwastobójczych zgodnie z przeznaczeniem

 

Środki chwastobójcze, ze względu na sposób działania, dzielą się na kontaktowe oraz układowe. Pierwsze działają w miejscu zetknięcia się cieczy roboczej z chwastem. Aby dobrze zadziałały muszą dokładnie pokryć części nadziemne roślin. Jako, że kontaktowe działają nieselektyw nie powinny być stosowane przed siewem i w miejscach, w których nie chcemy, aby rosły jakiekolwiek rośliny. Środki chwastobójcze układowe, w porównaniu z kontaktowymi, wykazują działanie znacznie wolniejsze oraz selektywne. Preparaty o działaniu układowym zwalczają jedynie określone grupy roślin. Efekty ich działania pojawiają się po około 2 tygodniach od oprysku, natomiast całkowite obumarcie chwastów następuje nawet po 2 miesiącach. Producent rolny musi zatem wiedzieć dokładnie, czego oczekuje i jaki typ środka będzie najodpowiedniejszy dla jego potrzeb.

 

Środki chwastobójcze, a adiuwanty

 

Środki chwastobójcze, stosowane w połączeniu z wodą o niewyrównanym odczynie, twardą, zasoloną lub zanieczyszczoną nierozpuszczalnym osadem, na skutek degradacji lub wytrącenia, wykazują ograniczone działanie. Postępująca hydroliza powoduje znaczące pogorszenie ich działania na skutek zmniejszenia się w cieczy roboczej ilości substancji aktywnej. Należy pamiętać, że przy odczynie alkalicznym do wrażliwych substancji aktywnych należą m.in. captan i chlorotalonil, natomiast przy odczynie kwaśnym część swojej biologicznej aktywności tracą: bentazon, glifosat, MCPA dikamba, metsulfuron metylowy, nikosulfuron, tifensulfuron metylowy, triasulfuron, tribenuron metylowy oraz 2,4-D. Dla poprawy parametrów wody i podniesienia skuteczności oprysku chwastobójczego powinno się stosować preparaty zwiększające właściwości zwilżające i penetrujące zabiegu. Dodatek odpowiedniego adiuwantu korzystnie wpływa na skuteczność działania obniżonych dawek herbicydów pozwalając nie tylko na całkowite zniszczenie chwastów, ale również obniżenie kosztów zabiegu.

 

Znoszenie cieczy użytkowej

 

Podczas oprysków, na skutek przemieszczana się poza obszar będący celem zabiegu, dochodzi do niepożądanego zjawiska jakim jest znoszenie cieczy użytkowej. Do negatywnych konsekwencji znoszenia cieczy użytkowej m.in. należą:

  • Poparzenie roślin niebędących celem zabiegu
  • Straty preparatów powstałe w trakcie wykonywania zabiegów ochronnych
  • Obniżenie skuteczności zabiegu ochrony roślin
  • Zanieczyszczenie środowiska naturalnego

W celu przeciwdziałania znoszeniu cieczy użytkowej należy wybrać odpowiednią porę oprysku oraz jego najwłaściwszą technikę zabiegu. Za odpowiednią porę do wykonywania zabiegu powszechnie uważa się godziny późno popołudniowe oraz nocne. Zaś za optymalne warunki pogodowe uznaje się takie, gdy temperatura oscyluje w zakresie 10–20°C, wilgotność wynosi powyżej 50%, natomiast prędkość wiatru nie przekracza 2 m/s. Ograniczenie znoszenia cieczy użytkowej, a tym samym podniesienie skuteczności działania preparatów chwastobójczych, można również uzyskać poprzez  zastosowanie do zabiegów ochronnych nowoczesnych rozpylaczy eżektorowych lub niskoznoszeniowych.

Tworzenie mieszanin środków ochrony roślin powinno być zawsze przygotowywane zgodnie z zaleceniami producenta, a preparaty dodawane w odpowiedniej kolejności. Należy pamiętać, że zależnie od odczynu gleby, jej typu oraz wilgotności stosowanie nawet tych samych mieszanin na jednym polu w różnych latach może dawać odmienne rezultaty. Decydując się na równoczesne użycie kilku środków ochrony roślin trzeba zapoznać się z ewentualnymi negatywnymi skutkami takich działań, np. obniżeniem skuteczności cieczy użytkowej na skutek antagonizmu składników czy trudności w wykonywaniu zabiegu na skutek niejednorodności powstałej mieszaniny.